Zalecenia dietetyczne przy nadciśnieniu.

Nadciśnienie tętnicze, znane również jako wysokie ciśnienie krwi, jest stanem w którym siła napierająca na ściany tętnic jest wyższa niż normalne wartości. Jest to przewlekłe schorzenie, które może prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych, takich jak choroby serca, choroby naczyń krwionośnych, udary mózgu i niewydolność nerek. Ciśnienie krwi jest mierzone w dwóch wartościach: ciśnienie skurczowe (górne) i rozkurczowe (dolne). Ciśnienie skurczowe odzwierciedla siłę krwi pompowanej przez serce podczas skurczu, natomiast ciśnienie rozkurczowe odzwierciedla opór naczyń krwionośnych, gdy serce odpoczywa między skurczami. Wartości ciśnienia krwi są mierzone w milimetrach słupa rtęci (mm Hg) i zwykle zapisywane jako dwie liczby, np. 120/80 mm Hg. Nadciśnienie tętnicze może wynikać z różnych czynników, takich jak dziedziczność, styl życia, otyłość, palenie tytoniu, wysokie spożycie soli, brak aktywności fizycznej, stres i niezdrowa dieta. Często nie powoduje ono żadnych objawów i może pozostawać niezauważone przez długi czas. Dlatego jest często określane jako „cichy zabójca”. Wartości ciśnienia krwi powinny być regularnie kontrolowane, ponieważ tylko badanie może potwierdzić obecność nadciśnienia tętniczego. Leczenie nadciśnienia tętniczego obejmuje zarówno zmiany stylu życia, jak i stosowanie leków. Zalecane jest utrzymanie zdrowej wagi, aktywność fizyczna, ograniczenie spożycia soli, zdrowa dieta bogata w owoce, warzywa i produkty pełnoziarniste, ograniczenie spożycia alkoholu, unikanie palenia tytoniu oraz regularne monitorowanie ciśnienia krwi i współpraca z lekarzem w celu odpowiedniego zarządzania tym schorzeniem.

Osoby z nadciśnieniem tętniczym powinny stosować dietę, która pomoże obniżyć ciśnienie krwi i zmniejszyć ryzyko powikłań. Oto kilka przydatnych wskazówek:

• Ograniczenie sodu: Zmniejszenie ilości spożywanego sodu (sól) jest kluczowe dla kontroli nadciśnienia tętniczego. Zaleca się ograniczenie spożycia sodu do 1500 mg dziennie. Należy unikać solonych przekąsek i potraw, a także produktów w puszkach i innych przetworzonych produktów spożywczych.
• Zwiększenie spożycia potasu: Włączenie do diety produktów bogatych w potas, takich jak banany, pomidory, awokado, owoce cytrusowe, ziemniaki i szpinak, może pomóc obniżyć ciśnienie krwi.
• Zdrowe tłuszcze: Zastąpienie tłuszczów nasyconych tłuszczami nienasyconymi (np. olejem oliwkowym, olejem rzepakowym, awokado) może pomóc zmniejszyć ryzyko chorób serca i obniżyć ciśnienie krwi.
• Węglowodany złożone: Zastąpienie prostych węglowodanów (np. cukrów rafinowanych, białego pieczywa) węglowodanami złożonymi (np. pełnoziarnistym pieczywem, kaszami, ryżem brązowym) może pomóc obniżyć ciśnienie krwi i poprawić kontrolę cukrzycy.
• Spożycie białka: Spożywanie białka o niskiej zawartości tłuszczu, takiego jak kurczak, ryby, jaja i chude mięso, jest korzystne dla zdrowia serca.
• Spożycie owoców i warzyw: Zwiększenie spożycia owoców i warzyw może pomóc w kontroli nadciśnienia tętniczego i obniżyć ryzyko chorób serca.
• Unikanie alkoholu: Alkohol może zwiększać ciśnienie krwi, więc najlepiej unikać go lub ograniczyć do umiarkowanych ilości.

Należy jednak pamiętać, że dieta nie zawsze wystarcza do całkowitego kontrolowania nadciśnienia tętniczego i powinna być stosowana w połączeniu z innymi metodami leczenia, takimi jak leki i aktywność fizyczna. W przypadku osób z nadciśnieniem tętniczym, najlepiej skonsultować się z dietetykiem lub lekarzem w celu opracowania spersonalizowanego planu żywieniowego.

Piotr Lewandowski
Dietetyk